มุทรา
มุทรา (มุด-ทรา) เป็นคำในภาษาสันสกฤต หมายถึงการแสดงลีลาโดยใช้มือและนิ้วเป็นเครื่องหมายพบในพระพุทธรูปรุ่นเก่าของอินเดีย และการสร้างพระพุทธรูปในภูมิภาคอื่นๆ ภายใต้อิทธิพลศิลปะอินเดีย ในทางพุทธประติมากรรม ใช้มุทราเป็นเครื่องกำหนดปางพระพุทธรูปให้แตกต่างไปจากพุทธลักษณะอื่นๆ เป็นการอธิบายว่าพระพุทธเจ้ากำลังทรงกระทำอะไร เช่น วิตรรกมุทรา (วิ-ตัก-กะ-มุด-ทรา) หรือ ปางทรงแสดงธรรม ในพระอิริยาบถยืนหรือนั่ง พระหัตถ์ขวายกขึ้น จีบนิ้วพระหัตถ์พระอังคุฏ และพระดัชนีเป็นวงกลม อันหมายถึงธรรมจักร คือ การแสดงธรรม
หากเป็นพระพุทธรูปยืน นิยมแสดงธรรมด้วย พระหัตถ์ขวา พระหัตถ์ซ้ายทรงยึดชายจีวร ส่วนพระพุทธรูปนั่ง พระหัตถ์ซ้ายวางบนพระเพลา(พเลา) เป็นการแสดงมุทรา
อย่างไรก็ดี ตามความเข้าใจในปัจจุบัน มักรวมเรียกการแสดงมุทราว่า การแสดงปาง ไปด้วย
วันที่: Mon Nov 25 14:45:01 ICT 2024
|
|
|