จังโก
ในสมัยอยุธยานั้น พบว่างานช่างบุ ดุนโลหะ เป็นงานศิลปะที่ได้รับความนิยมเป็นอันมาก พบได้จากศิลปวัตถุโบราณที่เป็นเครื่องทองจำนวนมากที่ขุดพบได้จากกรุพระปรางค์วัดราชบูรณะและวัดมหาธาตุ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
อาณาจักรล้านนา เป็นดินแดนอีกแห่งหนึ่งที่งานช่างบุ ดุนโลหะ เป็นที่นิยมเป็นอันมาก ดังปรากฏให้เห็นในการประดับตกแต่งองค์พระธาตุเจดีย์ที่สำคัญๆ แทบทุกแห่ง มักจะหุ้มหรือบุด้วยแผ่นโลหะ เรียกกันในภาษาท้องถิ่นว่า จังโก หรือ สุวรรณจังโก (อ่านว่า สุ-วัน-จัง-โก) และมีการประดับด้วยฉัตรอันงดงามที่เกิดจากงานช่างบุ ดุน และฉลุลวดลาย
จังโก หรือ สำเนียงคนท้องถิ่นออกสำเนียงว่า จังโก๋ คือแผ่นโลหะที่แผ่เป็นแผ่นแบน บาง ใช้หุ้มส่วนปลายหรือยอดขององค์ประกอบทางสถาปัตยกรรมทางพุทธศาสนา หรือ แผ่หุ้มทั้งองค์พระเจดีย์ เพื่อความคงทนกันแดดกันฝน มักปิดทองทับให้ดูสุกใส หรืออาจสลักดุนเป็นลวดลายหรือเป็นรูปพระพุทธเจ้า
ปัจจุบัน การหุ้มแผ่นโลหะองค์พระธาตุเจดีย์ในวัฒนธรรมล้านนา เกิดความนิยมใหม่ในการใช้แผ่นทองเหลือง ปิดทองคำเปลวแทนวัสดุดั้งเดิม ซึ่งบางครั้งพบว่า ในการกรุแผ่นจังโกเดิมนั้น ใช้แผ่นทองแดงกรุองค์พระธาตุเจดีย์แล้วปิดทองคำเปลวทับอีกชั้นหนึ่ง
วันที่: Mon Nov 25 14:25:42 ICT 2024
|
|
|